In 1997 kwam de Nintendo 64 uit in Europa, de console die de grote opvolger van de legendarisch Super Nintendo (SNES) had moeten worden. Maar helaas was de release van deze console te vaak verschoven en was de eerste Sony PlayStation ondertussen al de grote marktleider geworden. Daarom was de N64 dan ook de spelcomputer voor de echte fans van Nintendo, en is ondertussen ook legendarisch geworden voor de echte retrogamers en verzamelaars.

Nu kwam ik pasgeleden toevallig achter het bestaan van de Everdrive 64. Een slick device die door een zekere KRIKzz uit Oekraïne met de hand wordt gemaakt. Deze heeft de PCB (Printed Circuit Board) met een SD reader zelf ontworpen, en heeft ook nog eens de benodigde software ervoor geschreven. Wat ik persoonlijk een behoorlijke prestatie vindt. Nu zal je zeggen... oké RDJ134 waar de fook heb je het nu allemaal over? Voor ik die vraag ga beantwoorden, duiken we eerst nog eens even terug in de tijd.

Want de games voor de Nintendo 64 kwamen op zogenaamde ROM cartridges, iets wat in die tijd heel gewoon was aangezien alle consoles (SNES, SEGA MegaDrive) van voor die tijd daar gebruikt van maakten. Maar ook toen hadden Nintendo en SEGA last van piraterij in de vorm van Copy Boxen, waarvan de 'Doctor 64', 'Mr Backup Z64 box', 'CD64' de bekendste voor de Nintendo 64 waren. Deze copy boxen (Die veelal uit Taiwan en Hong Kong kwamen) werden gek genoeg verkocht in gameshops en bij thuisverkopers die er gewoon open en bloot mee adverteerden. Met deze devices was het mogelijk om de ROM cartridge te kopiëren naar een ZIP Drive of een PC om ze dan vervolgens op een CDR te branden en via de copy boxen die op de Nintendo 64 waren aangesloten te booten. Zoals je in de video's kan zien duurde het soms enkele minuten voor een game was ingeladen en er nog enkele handelingen gedaan moesten worden voor de piraten van toen eindelijk konden gaan spelen.

Pas na enkele jaren en grote rechtszaken van onder andere Nintendo werden ze dan ook verboden en verdwenen deze dan ook uit de winkels, en bij veel gamers die ondertussen waren overgestapt naar de PlayStation en de SEGA Saturn ging de N64 met alles er op en er aan naar een jonger broertje of zusje of erger naar de zolder of de kelder. Nu, jaren later, zijn deze copy boxen een gewild verzamelobject geworden bij retro hardware collectors die soms honderden euro's (tenzij je het geluk hebt er één te vinden op een rommelmarkt of met Koninginnendag) voor over hebben. Nu kan je voor je Nintendo 64 tegenwoordig makkelijk tussen de 5 en 15 euro de grote titels van weleer kopen en is het voor de meeste verzamelaars niet aantrekkelijk om achter zwaar verouderde technologie aan te gaan om een paar ROM's te kunnen spelen als je ook de real deal kan kopen. Maar een ander probleem waar verzamelaars tegenaan kunnen lopen is slijtage van de cartridges die ook verouderen of het simpelweg opeens niet meer doen. Met het laatstgenoemde kan ik overigens uit persoonlijke ervaring meespreken.

Maar nu komen we terug op de Everdrive 64, want dit is eigenlijk een soort van copy box anno 2012, want het principe is eigenlijk heel erg simpel. De ED64 is een printplaat met een SD kaartlezer in één die ROM's kan afspelen. Nadat ik achter het bestaan van deze gadget kwam ben ik opzoek gegaan naar een winkel in Europa die deze verkoopt en kwam uit bij de Duitse webshop GP2X, die dan ook zo aardig is geweest om mij een reviewexemplaar te sturen. Omdat KRIKzz alle Everdrive 64 PCB's zelf maakt en er wereldwijd een zeer grote vraag na is, heb ik enkele weken moeten wachten voordat deze weer in stock was en kreeg deze na bevestiging binnen vier dagen netjes in een envelop toegestuurd en stapte ik een grijs gebied binnen. Want zoals je vast al aanvoelt is dit toch wel een kind de sleutel van de snoepwinkel geven en is het downloaden van een rompack (waar alle Nintendo 64-games ooit met tech demo's in zitten) erg aantrekkelijk geworden. Ik ben er heel eerlijk in dat ik dit ook gedaan heb om de Everdrive 64 zo goed mogelijk te testen en maakte gebruik van PAL en NTSC ROM's die in diverse extensies kwamen. Ik wil hier wel even bij zeggen dat ik zelf diverse originele cartridges voor de Nintendo 64 in mijn bezit heb en dat deze downloads puur uit journalistiek oogpunt zijn. Want principieel zijn wij van Eigenwereld.nl tegen piraterij en van mening dat je goede games (ook al zijn deze soms vijftien jaar oud) gewoon moet kopen.

De setup en de praktijk:

Zoals ik al eerder zei werkt de Everdrive met SD kaartjes (inclusief die waar je een MicroSD in kan stoppen) en gebruikte ik om te testen een merkloos acht gigabyte class 4 kaartje dat overigens wel in FAT moet zijn geformatteerd, wat in mijn geval al out of te box was. Maar dan kan je nog niet aan de slag, omdat je eerst het OS (deze review is geschreven op basis van de versie 1.22) nog op het kaartje moet zetten. Deze download je van de maker zijn website en plaats je vervolgens in de root van de SD en maak je nog even enkele mappen aan voor je ROM's om het overzichtelijk te houden. Daarna plaats je het kaartje op de bovenkant van de cartridge en zet je Nintendo 64 aan waarna je in een zeer strak menu (dat je kan aanpassen met eigen wallpapers) terecht komt waar je een selectie kan maken uit je games. Dan is het op start drukken en spelen maar, het laden van zelfs de grootste games van 512 megabits (64MB) ging echt razendsnel. Volgens KRIKzz gaat het nog sneller met kaartjes van Class 6 en 10, maar met de geteste class 4 kaart spreken we echt al over enkele seconden.

Ik moet eerlijk zeggen dat ik diep onder de indruk ben van hoe kinderlijk eenvoudig en gebruiksvriendelijk de Everdrive 64 werkt; het is striaght forward te noemen. Start de Nintendo 64, selecteer je ROM, druk op start en spelen maar; een kind kan de was doen zullen we maar zeggen. Ondanks de simpelheid valt er nog een hoop meer te vertellen, zo kan je als je in het menu bent op de onderste trigger van de controller drukken om in een submenu te komen. Hier kan je onder andere de bouw en OS info van de kaart opvragen en een favorietenlijst vinden. Want als je 300 ROM's hebt, kan het nog wel eens chaotisch worden als je even snel een bepaalde titel wilt spelen, dus kan je ROM's selecteren als favoriet en deze op de aparte lijst zetten, waarna deze snel toegankelijk zijn. Ook is er een options menu waar je vanaf kan blijven, omdat deze standaard al goed staat ingesteld, maar daar zie je ook dat PAL ROM's automatisch naar NTSC en vice versa kunnen worden omgezet, wat de Everdrive in theorie regiovrij maakt. Dit is erg cool, want er zijn namelijk een aantal games die alleen in Amerika en Japan zijn verschenen en nooit hier in Europa. Deze kan je dus nu gewoon zonder enige problemen spelen op je huidige tv of monitor.

Nu zal de grote vraag zijn: werkt het 100% goed? Ja, want 99% van de games werkt perfect (hoewel ik soms een PAL ROM tegenkwam dat moeilijk deed en de NTSC-versie ervan het zonder problemen wel goed deed), er zijn op het ogenblik twee titels die als clean dump het niet 100% goed doen. Banjo-Kazooie en Jet Force Gemini van RARE zijn twee probleemgevallen die alleen werken met een crack. Want ook in de jaren negentig maakten developers en Nintendo het leven van piraten zuur, door aan de lopende band nieuwe beveiligingen te introduceren. Zo zitten er verschillende soorten CIC-chips in diverse games die nodig waren om een game te laten booten. Ontbrak de chip, dan weigerde een game op te starten, maar ook deze beveiligingen werden in de loop der jaren gekraakt. Dus als je de genoemde games in gekraakte vorm kan vinden is er geen probleem en als je naar het totaalplaatje kijkt zijn het twee titels van de driehonderd die moeilijk doen. Hou dan ook nog in gedachten dat je de Everdrive 64 gebruikt (in mijn geval) om je originele games in goede conditie te houden, en je die voor erg weinig op het internet kan vinden, dus wat dat betreft zou je niet moeilijk moeten doen.

De Everdrive heeft nog meer extra's, want naast Nintendo 64 ROM's, kan je ook nog oude NES ROM's erop spelen met de Neon64 Emulator. Alleen is deze al niet meer sinds 2004 geüpdate dus werken niet alle games 100% goed. Maar het feest houdt niet op, want er is ook nog een GameBoy Emulator in omloop waarmee je oude GB-games kan spelen. Persoonlijk vind ik dit niet interessant en werkt het ook niet 100% en hebben de originele developers deze software al jarenlang geleden laten vallen.